Mała architektura sakralna

Mała architektura sakralna

Figury sakralne i krzyże budowano najczęściej z pobudek religijnych, choć towarzyszyły im często kwestie związane z życiem codziennym – klęski żywiołowe, epidemie, wojny czy też nawet najzwyklejsza chęć upamiętnienia własnej osoby i pozostawienia po sobie śladu przyszłym pokoleniom. Dziś, w wielu przypadkach, powody ustawienia kamiennych rzeźb giną w mrokach przeszłości, o ile ich fundator nie zadbał o uwiecznienie owych przyczyn na kamieniu.

Krzyże, figury sakralne czy kapliczki stanowią nieodłączny element naszego krajobrazu będąc jego ozdobą. Stoją często przy rozwidleniu dróg, w pobliżu starych wiejskich zabudowań czy w szczerych polach, można się na nie natknąć nawet w lasach. Kiedyś owe elementy małej architektury dawały mieszkańcom poczucie bezpieczeństwa, modlono się przed nimi, składano kwiaty czy zapalano znicze.

W wyniku historycznych zawirowań, związanych z ostatnią wojną, doszło do wymiany ludności. Wraz z mieszkańcami, których przesiedlono z Ziemi Lądeckiej odeszła pamięć o niektórych obiektach. Część z nich, niekonserwowana i zaniedbana, uległa w wyniku działań czasu i pogody zniszczeniu. Część skradziono czy zniszczono celowo. Postaramy się opisać te, które przetrwały wszelkie zawirowania. Z czasem będziemy dodawać do tej listy nowe obiekty. Jednocześnie prosimy o pomoc i wskazywanie obiektów do opisania czy podpowiadanie zasłyszanych od przodków historii.

Powyższy spis oraz mapa umieszczona poniżej prezentują obiekty małej architektury sakralnej w gminie Lądek-Zdrój (kapliczki, krzyże drewniane, krzyże żeliwne, krzyże kamienne, figury, itp.) Opracowanie powstało w oparciu o niemieckie mapy topograficzne (Messtischblatt) w skali 1:25000 z lat 1884, 1912, 1936 oraz stan współczesny.
W przypadku obiektu oznaczonego jako “obiekt nieznany” jest prawdopodobne, że istnieje on w terenie, ale na chwilę obecną nie udało nam się do niego dotrzeć, zlokalizować oraz sfotografować. W szczególności dotyczy to obiektów, które znajdowały się na terenie nieistniejących obecnie wsi i przysiółków.
Obiekt zniszczony” to taki, co do którego mamy pewność, że w miejscu, które wskazują niemieckie mapy już go nie ma.

Z czasem każdy zlokalizowany obiekt będzie posiadał swoje zdjęcie i w miarę możliwości krótki opis. Mapę najlepiej oglądać na ekranie monitora po jej powiększeniu (służy temu przycisk w górnym rogu “Włącz widok pełnoekranowy”).

Będziemy wdzięczni za wszelkie sprostowania i uzupełnienia, zdajemy sobie bowiem sprawę, że nie udało nam się ująć na mapie wszystkich obiektów.

Legenda

Symbol Znaczenie
Krzyż kamienny
Krzyż żeliwny
Krzyż drewniany
Kapliczka domkowa
Kapliczka słupkowa
Figura
Krzyż pokutny
Kapliczka pokutna
Kolumna Maryjna
Kolumna morowa
Obiekt nieznany
Obiekt zniszczony
Kalwaria

 

Kolory dla poszczególnych miejscowości:

Karpno
Kąty Bystrzyckie
Konradów
Lądek-Zdrój
Lutynia
Orłowiec
Radochów
Skrzynka
Stójków
Trzebieszowice
Wójtówka
Wrzosówka