Rocznica śmierci Marii Sierpińskiej

Rocznica śmierci Marii Sierpińskiej

30 marca mija kolejna rocznica śmierci Marii Sierpińskiej. Na świat przyszła 14 lipca 1866 roku w Lesznie Wielkopolskim. W bliżej nieznanych mi okolicznościach znalazła się w Warszawie, gdzie wspólnie m.in. z działaczką oświatową i społeczną, Stefanią Sempołowską, miała prowadzić tajne nauczanie. Obie zresztą miały za swoją działalność zostać wydalone z terenu zaboru rosyjskiego (Królestwa Polskiego). Nie nastąpiło to zapewne w tym samym czasie, gdyż na przełomie lat 80/90 XIX wieku Maria Sierpińska przeprowadziła się do Lądka-Zdroju, sprowadzona tu przez Wielkopolanina, dr. Aleksandra Ostrowicza. Stefania Sempołowska została skazana natomiast na opuszczenie granic Cesarstwa Rosyjskiego dopiero w 1902 roku. Co ciekawe Sempołowska wróciła do Warszawy, zalegalizowała swój pobyt, a w 1908 r. swoim ostrym przemówieniem na I Międzynarodowym Kongresie Wychowania Moralnego w Londynie ponownie naraziła się władzom carskim, co zmusiło ją do ukrywania się przez pewien czas w Warszawie pod nazwiskiem Sierpińska (!)

Reklama w gazecie Nowiny Codzienne w 1934 r.

Po przybyciu do Lądka-Zdroju Maria Sierpińska przez pewien czas pracowała w zakładzie dr. Ostrowicza. W 1912 roku nabywa Sierpińska pensjonat Georgen-Höh (Wzgórze Jerzego) przy ówczesnej Obere Waldtempelstrasse (dziś Leśna 1) wybudowany staraniem K. A. Gottschalka w 1889 roku na terenie odkupionym od właścicieli stojącego poniżej Königshaus (ob. Cecylia).
Wbrew opisywanym w niektórych źródłach informacjom, Sierpińska nie zmieniła nazwy swojego pensjonatu na “Polonia”. Nie wskazują na to ani plany Lądka do 1935 roku, ani reklamy w języku polskim, które umieszczała Sierpińska w prasie, także wielkopolskiej. Miejsce to zapewne stało się jednak głównym ośrodkiem skupiającym Polaków, którzy przybywali do Lądka-Zdroju na kuracje. Od 1933 roku odbywało się w jej domu tajne nauczanie języka polskiego. Działalność Marii Sierpińskiej i nieukrywanie przez nią swojej polskości było z pewnością nie na rękę niemieckim nazistom, którzy w 1933 r. przejęli władzę w Niemczech. W efekcie tego w 1935 r. doprowadzono do niewypłacalności właścicielkę Georgen-Höh, a następnie odebrano jej pensjonat. Sędziwa staruszka zmuszona została wówczas najpierw do zamieszkania w nieistniejącym już domu przy ul. Zamkowej, a następnie w dawnym domu epidemicznym przy ul. Śnieżnej. Opieką otoczyła ją rodzina Matejczyków z pobliskiej Lutyni. Po 1945 r. władze komunistyczne nie były zainteresowane ani pomocą Marii Sierpińskiej, ani tym bardziej zwrotem zarekwirowanego jej przez Niemców pensjonatu. Maria Sierpińska zmarła w samotności 30 marca 1949 roku. Pochowana została na obecnym cmentarzu parafialnym, a skromny nagrobek ufundowała jej wzmiankowana rodzina Matejczyków. Grób zachował się do dziś. Znajduje się w sektorze H, na wysokości krzyża po prawej stronie.

Reklama w czasopiśmie Katolik, 1925 r.

Szerzej losy M.Sierpińskiej opisane są w dwóch źródłach:
Martynowski Z.: Dom “Jerzy” i Polka – masażystka [w:] Lądek Zdrój, radonowo-siarczkowe cieplice. Wyd.: Komisja Uzdrowiskowa w Lądku Zdroju [1956]
Mazurski K.R.: Ostrowiczowskie wątki w Lądku Zdroju. Informator Krajoznawczy, Nr 47, Wrocław 1987.
Niestety oba są dla mnie niedostępne.

Źródła zdjęć: reklamy pochodzą z archiwalnych gazet udostępnionych w bibliotekach cyfrowych, zdjęcie Georgen-Höh ze strony https://polska-org.pl

Grób Marii Sierpińskiej na Cmentarzu Parafialnym.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.